Adviseren per ondernemingsovereenkomst

Er zijn voor een ondernemingsraad meer manieren om zijn gevraagde advies uit te brengen dan alleen een positief of negatief advies, al dan niet onder voorwaarden. Een minder bekende vorm is het afsluiten van een ondernemingsovereenkomst, ook wel convenant genoemd. Wat houdt dat in, waarom zou je dat doen en hoe doe je dat dan?

Contract

Een ondernemingsovereenkomst is een schriftelijk contract tussen ondernemer en OR die zijn basis vindt in artikel 32 van de Wet op de ondernemingsraad. De afspraken daarin zijn bindend, ook voor toekomstige bestuurders en OR-leden en de naleving ervan kan worden afgedwongen via de rechter. Tenzij anders afgesproken is de looptijd onbeperkt, behoudens ingrijpend gewijzigde omstandigheden.

Bevoegdheden

Om de overeenkomst in te zetten bij het adviseren over een voorgenomen besluit dat u op basis van artikel 25 WOR is voorgelegd, moet uw advies deel uitmaken van het contract. Tegelijkertijd legt u in de overeenkomst andere afspraken vast die voor de OR van groot belang zijn, met name voor de toekomst.
Daarbij kan het gaan om de bevoegdheden van de OR of over een nieuwe medezeggenschapstructuur, maar ook over personele maatregelen, een evaluatietraject of nog te nemen besluiten. Al die zaken die u in het voorafgaande overleg over de adviesaanvraag niet voldoende hebt kunnen regelen.

Worst

Dat laatste is ook de reden waarom u voor de ondernemingsovereenkomst kiest. Als u deze punten alleen maar in uw eindadvies opneemt moet u afwachten of uw bestuurder ze in zijn definitieve besluit overneemt. U heeft uw advies dan al gegeven en kunt daar niet meer op terugkomen. Geeft u om deze reden een overwegend negatief advies dan weet u soms tevoren al dat het besluit toch genomen zal worden.
Voor het sluiten van een overeenkomst zijn twee partijen nodig. En uw bestuurder zal alleen maar meewerken als hij graag de steun van de OR heeft voor zijn (ingrijpende) plannen. Dat is de 'worst' die u hem voorhoudt. Hij kan die steun krijgen, mits hij op uw punten de OR tegemoet komt.

Alternatief

Als uw bestuurder mee wil werken aan het tot stand komen van een ondernemingsovereenkomst dan is het zaak een concept op te stellen op basis waarvan u kunt onderhandelen. Zie het kader voor de structuur van zo'n overeenkomst. Houd er rekening mee dat u op een of meer punten in zult moeten leveren; bouw dus ook wat wisselgeld in.
Het bijkomend voordeel van de overeenkomst is dat u gedwongen wordt uw punten scherp te formuleren in de vorm van afspraken waarvan later de naleving te controleren valt. Houd tijdens de onderhandelingen steeds scherp het alternatief voor ogen. Als de overeenkomst niet lukt, krijgt de bestuurder een ronduit negatief advies waarvan u de onderbouwing al klaar hebt: de zaken waarover u nu overeenkomst probeert te bereiken.

Hoe ziet de overeenkomst eruit?

• 'Ondergetekenden...' Hier benoemt u de partijen: de onderneming, vertegenwoordigd door de bestuurder en de OR, vertegenwoordigd door zijn voorzitter.
• 'Overwegende dat...' Benoem de aanleiding voor het opstellen van de overeenkomst. Wat wil de ondernemer? Verwijs naar de adviesaanvraag met onderliggende stukken en het gevoerde overleg. Benoem ook de wens van partijen om hier nadere afspraken vast te leggen.
• Artikel 1 (de worst): Geef hierin uw steun voor de plannen en zeg dat u dit zult uitdragen onder uw achterban.
• Artikel 2 e.v: Hierin komen de afspraken die u nodig heeft om uw onvoorwaardelijke steun te geven.
• Laatste artikel: Verwijs naar art. 32 WOR.
• Ondertekening.

 

Eerder gepubliceerd in OR Rendement