Checklist duurzame inzetbaarheid

De AOW-leeftijd gaat met sprongen omhoog en mogelijkheden voor vervroegd uittreden zijn er bijna niet meer. Het wordt voor u en uw collega’s dus steeds belangrijker om door te werken. Maar om dat mogelijk te maken moet er wel wat veranderen! Zowel in de hoofden van de mensen als in uw organisatie. Dat is een belangrijke opdracht, voor uw werkgever maar ook voor uw ondernemingsraad!

Het stimuleren van langer en gezond aan het werk blijven wordt meestal het werken aan duurzame inzetbaarheid genoemd. Daarbij gaat het niet alleen om het bestaande werk bij de huidige werkgever maar ook over de inzetbaarheid (employability ) in andere functies, zowel in de eigen organisatie als elders. Doorloop de volgende stappen om te kijken hoe de vlag van duurzame inzetbaarheid er bij u bij hangt en om ideeën op te doen over hoe u als OR daaraan kunt bijdragen.

1. Inventarisatie

Het begint ermee dat uw ondernemingsraad op de hoogte moet zijn – en blijven – over de actualiteit in de eigen organisatie. Zorg ervoor dat u periodiek de cijfers krijgt over het aantal werknemers per functie, leeftijdsopbouw, redenen van vertrek, ziekteverzuim naar leeftijdsklasse en dergelijke. Op grond van artikel 31b van de Wet op de ondernemingsraden behoort u minstens eens per jaar een dergelijk overzicht te ontvangen. Maak afspraken over welke cijfers u in dit verslag wilt aantreffen. Let daarbij vooral op kengetallen: cijfers die u kunnen vertellen in hoeverre het gevoerde en te voeren beleid succesvol is.

2. Plannen

In datzelfde artikel staat ook dat u jaarlijks geïnformeerd moet worden over de plannen op het gebied van het personeel. Dan mag u verwachten dat daarbij ook aandacht wordt besteed aan het verbeteren van de inzetbaarheid van de eigen werknemers. Zorg ervoor dat uw OR een bijdrage levert aan het opstellen van die plannen, met name bij de keuze waar de afdeling P&O (of HRM) zich bij voorrang mee gaat bezighouden. Duurzame inzetbaarheid is trouwens een gebied waarop samenwerking tussen OR en de afdeling P&O zeer voor de hand ligt!

3. Opleiding

Een belangrijk instrument om mensen vitaal, gemotiveerd én ruim inzetbaar te houden is opleiding. Dat vindt de wetgever ook want de ontslagvergoeding wordt in juli van dit jaar vervangen door een transitievergoeding die primair bedoeld is om ander werk te vinden. Investeringen die de werkgever tijdens het dienstverband in de werknemer heeft gedaan om zijn inzetbaarheid op de arbeidsmarkt te vergroten, mogen erop in mindering worden gebracht. Het zou dan ook raar zijn als de hierboven bedoelde plannen vanaf 2015 daar niet op inspelen.

4. Flexibiliteit

Om aan het werk te kunnen blijven is het van belang dat de functie kan worden aangepast aan de mogelijkheden van de functionaris. Dat speelt bij een dakdekker meer dan bij een manager. Maar ook leidinggevenden kunnen bij het ouder worden behoefte krijgen aan bijvoorbeeld minder verantwoordelijkheid of minder werken. Hoe liggen bij u de mogelijkheden voor aanpassing van het werk en werktijden? Bekijk dit zowel in het algemeen als per functie. Zorg er ook voor dat u goed op de hoogte bent van de verruimde mogelijkheden in de nieuwe wet Flexibel werken.

5. Gezondheid

Een goed arbobeleid vermindert de kans op ziekte, maar ook het gedrag van de werknemer buiten de werktijd beïnvloedt de gezondheid. En ook al kan en mag de werkgever daar geen bindende regels over stellen, u kunt hem er wel toe oproepen een gezonde leefstijl te propageren en te faciliteren. Door bedrijfsfitness, aanbieden van een cursus gericht op gezonder gedrag, minder vette hap in de bedrijfskantine en dergelijke.

6. Bewustwording

Al wordt er nog zoveel aandacht besteed aan het langer (moeten) doorwerken, zolang de werknemer er zich niet van bewust is dat dit ook voor hemzelf geldt, verandert hij niet. De OR kan er flink toe bijdragen dat mensen zich realiseren dat ‘de baan voor het leven’ niet meer bestaat en dat hij ook in zichzelf moet investeren om gezond de AOW-leeftijd te bereiken. Betrek uw achterban dus bij het probleem en laat ze meedenken over oplossingen en verbeteringen. Een enquête over verwachte problemen en oplossingsmogelijkheden is hiervoor het meest geschikte middel.

Eerder gepubliceerd in OR Rendement