Checklist arbobeleid

De nieuwe Arbowet in de praktijk

Met ingang van 1 juli aanstaande treedt de Arbeidsomstandighedenwet 2017 in werking. Dat heeft niet alleen consequenties voor de werkgever die deze wet moet uitvoeren, maar ook voor uw ondernemingsraad. De OR heeft een belangrijke rol in het verbeteren van de werkomstandigheden van degenen die hij vertegenwoordigt. En als er een gebied is waar u uw achterban kunt laten zien dat u er toe doet, is het wel het arbobeleid. Want arbeidsomstandigheden hebben ze allemaal!

1. Preventiemedewerker

Naast externe deskundigen zoals bedrijfsarts en arbodienst moet elk bedrijf met meer dan 25 werknemers een of meer preventiemedewerkers in dienst hebben. Deze moet betrokken zijn bij het opzetten en uitvoeren van het arbobeleid en zowel directie als OR daarover adviseren. U heeft al instemmingsrecht op zijn takenpakket qua omvang en inhoud.
Met ingang van 1 juli krijgt de OR ook instemming over de voorgenomen aanstelling van de preventiemedewerker en diens plaats in de organisatie. In ongeveer eenderde van de ondernemingen gaat dat al zo. Niet verwonderlijk als we ons bedenken dat de preventiemedewerkers vooral het vertrouwen van de werknemers nodig hebben en samenwerkingspartners zijn van de ondernemingsraad.

2. Verzuimbegeleiding

In de praktijk blijken werkgevers de begeleiding en re-integratie van zieke werknemers vaak geheel over te laten aan de bedrijfsarts die daardoor teveel het werkgeversbelang gaat vertegenwoordigen. In de gewijzigde wet wordt zijn adviserende rol benadrukt en de verantwoordelijkheid voor de begeleiding uitdrukkelijker bij de werkgever gelegd.
Hier ligt een belangrijk aandachtspunt voor uw OR. Hoe is de verzuimbegeleiding en re-integratie op dit moment bij u geregeld en wat zou er moeten veranderen om de bedrijfsarts in staat te stellen de gezondheid van de werknemer weer voorop te stellen?

3. Consultatie

De bedrijfsarts heeft niet alleen een rol als het gaat om ziekteverzuim, maar ook voor de preventie van ziekte. Daar komt nu weinig van terecht omdat de arts in de regel alleen voor de begeleiding wordt ingeschakeld.
Met ingang van 1 juli moet de bedrijfsarts een open spreekuur hebben waar elke werknemer – zonder voorafgaande toestemming van de werkgever – terecht kan met gezondheidsvragen in relatie tot zijn werk. Het arbeidsomstandighedenspreekuur dat tot 2007 verplicht was, is daarmee weer terug. Ook krijgt de bedrijfsarts vrije toegang tot de werkvloer. Dat moet hem in staat stellen zijn preventieve en adviserende rol beter te verrichten.

4. Arbocontract

Bovenstaande wijzigingen moeten worden vastgelegd in (een uitbreiding van) het contract met de arbodienst of bedrijfsarts. Daarbij hoort ook het aanbieden van een second opinion door een tweede bedrijfsarts, op verzoek van de werknemer of de bedrijfsarts zelf. Dit tweede oordeel moet niet worden verward met het deskundigenoordeel van het UWV dat zowel door werkgever als werknemer kan worden aangevraagd. Zie ook het kader op deze pagina.
Ook de samenwerking tussen bedrijfsarts, preventiemedewerker en ondernemingsraad moet contractueel geregeld worden. De werkgever krijgt tot 1 juli 2018 de tijd om de nieuwe regelgeving toe te passen in de praktijk en in het contract met de arbodienstverlener. Uiteraard is hierop uw instemmingsrecht onverkort van toepassing.

5. Het recht op een second opinion van een bedrijfsarts

Als een werknemer het niet eens is met het oordeel en advies van de bedrijfsarts heeft hij het recht op een second opinion bij een onafhankelijke bedrijfsarts die niet in dienst is bij de arbodienst waarbij het bedrijf is aangesloten. De kosten voor de second opinion zijn voor de werkgever en het contract van de arbodienst moet aangeven hoe zo’n second opinion in zijn werk gaat. Maak een afspraak met de bestuurder dat hij de mogelijkheid voor een second opinion ook aan zijn medewerkers mededeelt en blijf mededelen.

Eerder gepubliceerd in OR Rendement