1950, dat was pas een goed jaar!
Met de WOR (Wet op de ondernemingsraden) onderhoud ik een bijzondere relatie. Afkomstig uit hetzelfde jaar (1950) herken ik in die wet dezelfde ontwikkeling die ik doormaakte. Van voorzichtig proberen vaste grond onder de voet te krijgen naar het streven naar volwaardigheid zonder star te worden. Met de WOR is – net als met mij – veel meer mogelijk dan doorgaans wordt gedacht.
Maar we hebben wel een ondergrens. Een bestuurder mag diep zakken, vooral als dat uit onwetendheid gebeurt, maar hij moet wel het vangnet dat we bieden respecteren. Het overleg met de OR moet te allen tijde worden gevoerd. Aan de wettelijke informatierechten moet worden voldaan zodra de OR hem daarop wijst. En de OR-leden moeten hoe dan ook de kans krijgen hun eervolle opdracht te vervullen.
Volwassen
In mijn bezit is een exemplaar van de allereerste WOR. Als ik dat weer eens doorblader herken ik maar weinig van deze wet zoals we hem nu kennen. “De ondernemingsraad heeft tot taak, zulks onder erkenning van de zelfstandige functie van de ondernemer, naar vermogen bij te dragen tot een zo goed mogelijk functioneren der onderneming”, zegt de eerste WOR in artikel 2. Die ‘erkenning’ heeft de tand des tijds niet doorstaan. In de WOR van 1971 krijgt de OR in artikel 2 een dubbele doelstelling: overleg met de bestuurder en vertegenwoordiging van het personeel. En hoewel we in dat jaar volwassen werden, duurde het nog tot 1979 voordat de bestuurder niet langer de voorzitter van de OR was.
Ik zat toen voor een tweede termijn in de ondernemingsraad en ofschoon die stiekeme vergaderingen van uitsluitend gekozen leden bij een van ons thuis reuze spannend waren, was er ook grote opluchting dat we dit achterbakse gedoe voortaan achterwege konden laten.
Zuinig
De WOR is sinds de jaren ‘70 uitgegroeid tot een wet waarmee elke OR zijn voordeel kan doen. De flexibiliteit is enorm zolang de democratische basis maar intact blijft. Het is mij een raadsel waarom sommige bedrijven experimenteren met het terzijde zetten van de WOR. Beseffen ze dan niet de risico’s van een medezeggenschap die niet op een wettelijke basis berust?
Beste lezer, wees zuinig op de WOR! Bedenk dat u dankzij deze wet geen genoegen hoeft te nemen met de grillen van uw bestuurder. En ook al stapt u nooit naar de rechter, u kunt dat altijd wel doen. Alleen al de die wetenschap verschaft u een solide basis in de organisatie.
Eén element koesteren de WOR en ik ondanks onze leeftijd nog steeds. We zoeken altijd de samenwerking. Zo zijn we begonnen en zo willen we ten onder gaan.