Het demonteren van OR-bommen
U kent het wel uit een Netflixserie of een spannende thriller: een personage wordt aangetroffen met een explosieve lading op zijn of haar lijf en dreigt niet alleen zelf de vernieling in te gaan maar ook de omstanders daarin mee te nemen. Zo’n bom moet dan onschadelijk worden gemaakt, zenuwslopend precisiewerk. Uw ondernemingsraad kan ook in zo’n situatie verzeild raken. Wat doet u dan?
Het overkomt elke OR wel eens dat de gemoederen intern hoog oplopen. Er wordt weer eens geen advies gevraagd en enkele leden vinden dat het nu toch echt de hoogste tijd is een advocaat in de arm te nemen. Anderen twijfelen nog…
Of een OR-lid meldt grensoverschrijdend gedrag en wil dat incident per se aankaarten in de eerstvolgende overlegvergadering. Ze krijgt de steun van enkele medeleden maar er zijn er ook die vinden dat deze zaak eerst bij de vertrouwenspersoon hoort.
Explosie
Waar het steeds om gaat is dat er over een heikele kwestie binnen de OR verdeeldheid ontstaat, waarbij de tegenstellingen hoog oplopen en een oplossing waar iedereen zich in kan vinden niet beschikbaar lijkt. Mensen graven zich in en hebben geen goed woord meer over voor andersdenkenden. Zij willen ten strijde trekken, ongeacht de gevolgen. Andere leden verzetten zich met kracht daartegen. Soms worden de spanning OR-leden te veel. Zij overwegen (of dreigen zelfs) op te stappen. Als dat werkelijk gebeurt, explodeert inderdaad de OR. Er zijn nu alleen nog maar verliezers
Het handelingsperspectief voor de OR in zaken als deze is ingewikkeld en de uitkomst ongewis. Emoties lopen vaak hoog op. Wel of niet een advocaat huren om de kansen te meten? Daar gaat de bestuurder iets van vinden. Hoe spannend is dat? Als het gaat om integriteit speelt onmiddellijk de vertrouwelijkheid van het onderwerp. Hoe zijn de feiten onweerlegbaar te maken zonder de inbrenger te kort te doen? Steun vanuit de organisatie is onwaarschijnlijk of beperkt.
Praktisch
Wat kan een OR doen om een dergelijke crisis te managen en om een geheel te blijven? Wat praktische tips:
- Denk niet ‘ach, dat is zijn of haar probleem’. Ook als er slechts één lid in moeilijkheden komt, is er sprake van een OR-probleem.
- Bagatelliseer de zaak niet en erken dat de OR hierin het verschil kan maken.
- Erken de omvang van het probleem en de risico’s. Hier dreigt een existentiële crisis.
- Zorg dat het team extra en voltallig bij elkaar komt, het betreft een noodsituatie en daar hoort nu eenmaal stress bij.
- Spreek af dat deze zaak voorlopig intern blijft en dat u daar met elkaar uit wenst te komen.
- Vraag de leden zich te onthouden van dreigementen (iedereen blijft aan boord) en zich volledig in te zetten voor een gezamenlijke oplossing.
- Werk aan een aanpak waar iedereen mee kan leven en vermijdt in elk geval een besluit op basis van stemming!