Er wordt te veel geframed
Natuurlijk is de titel van deze tekst ook al een frame. Een frame is immers een kader waardoor een complex probleem kan worden samengevat, maar waar ook een belangrijk deel van de werkelijkheid wordt weggelaten. En dat is precies wat de politici in aanloop naar de verkiezingen van vandaag hebben gedaan.
Stem ze weg
Zo waren er partijen die het kabinet willen wegstemmen. Een frame waarbij geen rekening wordt gehouden met het harde feit dat er dit keer niet een kabinet wordt gekozen, maar de Provinciale Staten. Er valt bij deze verkiezingen geen kabinet weg te stemmen. Desalniettemin wordt het frame wel gebruikt om kiezers voor hun partij te lokken.
Gewasbeschermingsmiddelen
De voorvrouw van de BoerBurgerBeweging (de 3 B’s op hun banners in de weilanden zijn door cartoonist Peter de Wit in de Volkskrant gezien als een partij die stotteraars steunt) heeft het in het verkiezingsdebat over gewasbeschermingsmiddelen, terwijl ze landbouwvergif en RoundUp van Monsanto bedoelt. Het frame van ‘bescherming’ past beter in een betoog dan dat van ‘vergif’. Maar het is wel degelijk vergif dat de natuur verziekt, de bijen doodmaakt en de biodiversiteit verslechtert.
De kunst van het weglaten
Maar dat kiezen van het frame is een persoonlijke keuze. Door die keuze wordt een deel uitgelicht en andere delen worden daardoor – bewust of onbewust – weggelaten. Daarmee wordt de werkelijkheid geweld aangedaan, want iedereen die op 15 maart op de PVV stemt krijgt daardoor het kabinet niet weg. En bij het beschermen van gewassen wordt gemakshalve het beschermen van de natuur vergeten. Elke nuance in het beoordelen van een situatie verdwijnt.
Volksbuurt
Daar waar de makelaar de buurt labelt als ‘volksbuurt’ zal de ambtenaar het typeren als ‘achterstandswijk’. De keuze voor een frame kan een positieve insteek of juist een negatieve hebben. Je kiest wat je wilt benadrukken en laat bewust het andere buiten beeld. Met de frames worden de waarden van mensen aangesproken, maar daarmee raakt ook hier de nuance zoek.
De OR framed ook
Iedereen framed. Het is een manier om de werkelijkheid te begrijpen en ermee om te gaan. Daardoor ontkomt de OR er ook niet aan. Met ‘Deze fusie is een ramp’ zal het lastig worden om toch óók naar de positieve kanten van die fusie te kijken. ‘Onze achterban is niet geïnteresseerd’ vormt een excuus om er als OR niet in te investeren en daardoor de vertegenwoordigende taak van de OR te verzaken. Voor de ondernemingsraad is het van belang om bewust met framing om te gaan. Natuurlijk is het handig om een goed frame te kiezen waarmee de OR-werkelijkheid wordt benoemd, maar onderken ook dat bewust andere aspecten buiten beeld worden gehouden.
Eenzijdig
‘Het personeel vangt weer eens de klappen op’, terwijl óók de bewoners van een zorginstelling problemen ondervinden door de keuzes van het management. Een frame als ‘Ons management is als een donut. Veel gebakken lucht, maar in de kern is het niets’ zal het misschien goed doen bij de achterban, maar zal ongetwijfeld invloed hebben op de overlegrelatie met dat zelfde management. Bovendien laat het volledig de zaken buiten beeld waarin dit management wel de goede dingen voor personeel en organisatie doet.
Polariseren
Door het framen wordt er (naar eigen willekeur) geduid, maar ook gepolariseerd. Bij het nemen van belangrijke besluiten is die polarisatie niet gewenst. Medewerkers hebben immers het gevoel nodig dat bij het nemen van belangrijke besluiten de gevolgen ervan eerlijk en rechtvaardig worden verdeeld over personeel, management en de afdelingen/locaties en ongelijkheden niet verder worden vergroot. Dát is pas een genuanceerd frame!