Boos! [1]
Nee, dit gaat niet over het programma van BNNVara. En ook niet over hoe verschrikkelijk grensoverschrijdend gedrag kan zijn. Wél over het verschijnsel en de duiding, noem de uitleg van ‘boos’. Want zeg nou eens, zonder ambitie, zonder betrokkenheid is er geen boosheid. Als je niks wilt, dan valt er ook niks tegen. Dan heb je dus ook niet een aanleiding om boosheid te ontwikkelen.
Ministers zijn ook wel eens boos
Neem nou minister Wiersma voor Primair en Voortgezet Onderwijs. De media melden dat hij ‘boos’ is geworden op zijn medewerkers. Lijkt me eigenlijk heel gezond en vanzelfsprekend. Je wordt nu eenmaal bewindspersoon omdat je iets wilt, omdat je iets wil verbeteren. Met je ministerie krijg je ook alle medewerkers erbij. En medewerkers dat wil toch zeggen dat ze je steunen om uit te voeren van wat je wilt. Je te waarschuwen voor wat kan en wat de regels zijn om dat te realiseren. Dus niet redeneren vanuit dat kan niet, maar juist hoe het dus wél zou kunnen. Niet dwarsbomen en tegenwerken, maar jouw plannen verbeteren, in alle opzichten!
Gebeurt dat niet, dan is het dus meer dan terecht dat je een keer boos wordt.
Normaal boos worden
Boos worden. Als je net als ik kinderen hebt, dan is het je vast ook wel eens gebeurd, dat je boos wordt op je kind, omdat het niet meewerkt, gewoon niet luistert. Een normale reactie vind ik. Mits mijn reactie binnen de grenzen van wat betamelijk ligt. Dat wat we normaal noemen. En daar zit het venijn, in dat woord ‘normaal’. Dáár zou het over moeten gaan.
Niet over boos zijn. Niet over hoe schandalig of verschrikkelijk dat is, Daarmee verlies je de aandacht voor de aanleiding, de oorzaak, de betrokkenheid of de ambitie wat mij betreft.
Inhoud en gedrag
Boos worden is misschien niet altijd slim, handig of strategisch. Maar het kan wel terecht zijn!
Al die aandacht voor de emotie ‘boos’ gaat dus vaak niet over waar het over zou moeten gaan.
Neem nou een bestuurder die iets wil. De bestuurder verdient het om serieus genomen te worden door zijn OR. En dat geldt omgekeerd ook. Dat er daarbij emoties een rol spelen (boos), is soms begrijpelijk en noodzakelijk. Heb het dan over de inhoud en bespreek niet los van de inhoud over het ‘gedrag’ van wie dan ook!
En ja, binnen het normale, dus geen intimidatie, geen onnodige schoffering, met argumenten vanuit betrokkenheid en ambitie.
Nadenken door ontevredenheid
De oude Marx merkte op dat uit tevredenheid nog nooit iemand is gaan nadenken. Onvrede is een belangrijke bron van ambitie. Ambitie is een motor voor voortgang en vooruitgang. Daarbij kan boosheid optreden. Laat je daardoor niet afleiden… heb het over waar het echt over gaan moet!
[1] gebeten, geërgerd, giftig, grammoedig, gramstorig, grimmig, kwaad, nijdig, prikkelbaar, toornig, verbolgen, vergramd, verstoord, vertoornd, woedend, wrevelig